Mühlet Ne Demektir? Geçmişten Günümüze Toplumsal Dönüşümlerin İzinde Bir tarihçi olarak geçmişe bakarken, yalnızca olayların akışını izlemekle kalmıyor, aynı zamanda o dönemin sosyal, kültürel ve toplumsal dinamiklerini anlamaya çalışıyorum. Çünkü her kelime, her terim, o dönemin ruhunu yansıtan bir iz bırakır. Bugün, gündelik hayatımızda sıklıkla karşılaştığımız fakat tarihsel kökenlerini pek de fazla sorgulamadığımız bir kavramı inceleyeceğiz: Mühlet. Birçok kişi için “mühlet” terimi, borç ödeme sürelerinden hukuki süreçlere kadar çeşitli bağlamlarda duyulmuştur. Ancak bu kelimenin arkasında yatan tarihsel ve toplumsal dönüşümleri anlamak, hem geçmişin hem de bugünün önemli bir parçasını kavramamıza yardımcı olabilir. Bu yazıda, mühletin anlamını, tarihsel süreçlerdeki yerini, kırılma…
4 YorumSevimli Yaşam Tüyoları Yazılar
Gülibrişim Tohumu Nasıl Ekilir? Tarihsel Bir Bakış ve Günümüze Yansıyan Yönleri Geçmişin Gölgesinde Yetişen Bir Yüzyıl: Gülibrişim Bir tarihçi olarak, bir nesnenin ya da bir bitkinin evrimi üzerine düşündüğümde, çoğunlukla zamanın derinliklerinden gelen bir ses yankılanır. Bu ses, nesiller boyunca aktarılan bilgi, kültür ve uygulamalardır. Bugün bizlere ulaşan pek çok geleneksel uygulama gibi, gülibrişim tohumu ekme meselesi de aslında çok köklü bir geçmişe sahiptir. Bu bitki, hem doğal yaşamın bir parçası hem de insanlar için bir anlam taşıyan önemli bir öge olmuştur. Geçmişten günümüze, bu tohumun ekilişiyle ilgili bilgilerin korunarak, zamana ve toplumlara nasıl şekil verdiğini görmek gerçekten ilginçtir. Gülibrişim,…
8 YorumKalsifikasyon Nasıl Oluşur? Toplumsal Dinamiklerin Merceğinden Bir Bakış Kalsifikasyon, tıpta dokularda kalsiyum birikmesi anlamına gelir; ama aslında bundan çok daha fazlasıdır. Bedenin sertleşme, korunma ya da bazen kapanma refleksidir. Peki ya toplumun, bireylerin, hatta düşüncelerin kalsifikasyonu? İşte bu yazıda hem biyolojik hem de toplumsal anlamda bu kavramı birlikte düşünmeye davet ediyorum seni. Çünkü bazen bir damar değil, bir fikir de tıkanabilir. Kalsifikasyonun Bilimsel Temeli Kalsifikasyon, vücuttaki kalsiyum tuzlarının yumuşak dokularda birikmesiyle başlar. Normalde kalsiyum kemiklerde ve dişlerde yer alır; ancak çeşitli metabolik veya inflamatuar durumlar sonucu damar duvarlarında, organlarda ya da kas dokularında birikmeye başlar. Bu süreç, genellikle vücudun bir…
8 YorumGüç, İrade ve Halkın Sessiz Oylaması: Grev Oylamasına Siyasi Bir Bakış Bir siyaset bilimci için toplum, yalnızca bireylerin toplamı değildir; aynı zamanda güç ilişkilerinin, iktidar oyunlarının ve meşruiyet arayışlarının karmaşık bir sahnesidir. Bu sahnede her hareket, bir strateji; her sessizlik, bir tercih; her oylama ise bir irade beyanıdır. Grev oylaması da tam olarak bu iradenin en somut tezahürlerinden biridir. Ama şu soruyla başlayalım: Bir toplumda işçiler, “grev yapalım mı?” sorusuna verdiği oylarla yalnızca kendi ekonomik çıkarlarını mı belirler, yoksa oylama bir tür siyasal farkındalık mı üretir? Grev Oylaması Nedir ve Ne İfade Eder? Grev oylaması, işçi sendikasının aldığı grev kararının…
8 YorumHasebi ile Ne Demek? Geleceğin Dili Üzerine Bir Yolculuk Bazı kelimeler vardır, kökleri geçmişin derinliklerine iner ama dalları geleceğe uzanır. “Hasebi ile” de tam olarak böyle bir ifade. Dilin zarif dönemlerinden bugüne ulaşan bu kelime, geleceğin iletişim biçimlerinde nasıl bir yer bulacak? Gelin, geçmişin anlamını keşfederken geleceğin diline doğru küçük bir yolculuk yapalım. Hasebi ile: Kökten Anlama, Anlamdan Geleceğe “Hasebi ile” ifadesi, Arapça kökenli “sebep, neden” anlamına gelen “haseb” kelimesinden gelir. Türkçede “sebebiyle, dolayısıyla, nedeniyle” anlamında kullanılır. Yani bir olayın, bir düşüncenin ya da bir davranışın nedenini anlatır. Ancak dil sadece kelimelerden ibaret değildir; aynı zamanda düşünme biçimimizin yansımasıdır. Bu…
Yorum BırakASM Çalışanları Kimlerdir? Felsefi Bir Bakış Bir filozof, insanın “çalışan” olarak varoluşunu sorgularken aslında emeğin ontolojisine, bilginin doğasına ve etik sorumluluğun sınırlarına dokunur. ASM çalışanları — Aile Sağlığı Merkezlerinde görev yapan hekim, hemşire, ebe ve diğer sağlık profesyonelleri — bu sorgunun tam merkezindedir. Onlar yalnızca meslek icra eden bireyler değil, toplumun yaşam döngüsünü sürdüren görünmez birer varlık alanı oluştururlar. Bu nedenle “ASM çalışanları kimlerdir?” sorusu, yalnızca mesleki bir tanım değil; insanın bilgiyle, etikle ve varoluşla kurduğu ilişkinin bir izdüşümüdür. Etik Perspektif: Sorumluluğun Sessiz Ağırlığı Etik açıdan bakıldığında, ASM çalışanı olmak yalnızca bir görev değil, bir ahlaki duruştur. Çünkü sağlık alanı,…
Yorum BırakKalp Sıkıntısına Ne İyi Gelir? Edebiyatın Teselli Bahçesinde Bir Yolculuk Kelimelerin İyileştirici Nabzı Bazı acılar vardır, tıbbın değil kelimelerin nabzında atar. Kalp sıkıntısı — sadece tıbbi bir terim değil, insanın iç âlemini saran bir gölge, bir susturulmuş çığlıktır. Edebiyat, bu sessizliği dile dönüştüren en eski tedavi yöntemidir. Çünkü insanın içindeki karanlığa bir kelime dokunursa, o karanlık aydınlanabilir. Kelimeler, kalbin ritmini yeniden düzenler; bazen bir dize, bazen bir karakter, bazen de bir sessizlik parçası, kalbin sıkışan yerinde bir nefes aralığı açar. Kalbin Romanlarda Atan Nabzı Kalp sıkıntısına ne iyi gelir sorusunun cevabı, romanların satır aralarında saklıdır. Dostoyevski’nin Yeraltından Notlar’ındaki kahraman gibi,…
Yorum BırakGölge Teorisi Nedir? Toplumsal Yapıların Görünmeyen Yüzüne Sosyolojik Bir Bakış Toplumu Anlamak: Görünmeyenle Yüzleşen Bir Araştırmacının Kaleminden Toplumu anlamak, yalnızca istatistiklerle, kurumlarla veya yasalarla mümkün değildir. Her toplumun bir görünen yüzü vardır — kurallar, roller, normlar. Fakat bir de görünmeyen tarafı, yani gölgesi vardır. Bu gölge, bireylerin iç dünyasında değil; toplumsal bilinçte, ortak davranış kalıplarında ve kültürel kodlarda gizlidir. Bir sosyolog olarak insan ilişkilerinin derinliklerine indiğimde, toplumun gölgesinin bireylerin davranışlarını ne kadar güçlü biçimde şekillendirdiğini fark ederim. İşte Gölge Teorisi bu noktada devreye girer: bireysel bilinçaltını kolektif bilinçle buluşturan bir yorumlama biçimi olarak. Bu teoriye göre, toplumlar tıpkı bireyler gibi…
6 YorumSubut Ne Anlama Gelir? Belirsizliğe Tapınmayı Bırakmanın Tam Zamanı “Subut” (klasik yazımıyla “sübût”) kavramına dair keskin bir fikrim var: Bu kelime, bizde çoğu zaman düşünmeyi durduran bir sihirli değnek gibi kullanılıyor. Bir şey “subut buldu” dendi mi, sanki bütün tartışmalar bitmeli, herkes susmalı, kapılar kapanmalı. Oysa tam tersine, “subut” sözü özellikle eleştirel aklı tetiklemeli: Hangi ölçüte göre subut? Kimin tanıklığına göre subut? Hangi bağlamda, hangi yöntemle, hangi önyargılar eşliğinde? Bu yazı, “Subut ne anlama gelir?” sorusunu yalnızca sözlük maddesi olarak değil, düşünsel konfor alanlarımızı yoklayan bir test olarak ele alıyor. Kavramın Kökü: Sübût mu, Subut mu? “Sübût” Arapça kökenli; “sabit…
8 YorumGigi ve Leonardo Sevgili Mi? Bir İlişkiyi Öğrenme Teorileri Perspektifinden İncelemek Öğrenmenin Dönüştürücü Gücü ve İlişkiler Üzerine Eğitim, insanların dünyayı anlama ve başkalarıyla etkileşim kurma biçimlerini şekillendirir. Fakat, eğitim yalnızca okulda alınan bilgilerle sınırlı değildir. Hayatın her anı, bireylerin birbirleriyle ilişkiler kurduğu ve bu ilişkiler aracılığıyla toplumsal dinamiklere katıldığı bir öğrenme sürecidir. İlişkiler, hem bireysel olarak hem de toplumsal düzeyde oldukça öğreticidir. Duygusal bağlar, sosyal roller, toplumsal normlar – tüm bunlar hayatın derslerinden sadece birkaçı. Şimdi, ünlü model Gigi Hadid ve dünyaca ünlü oyuncu Leonardo DiCaprio’nun arasındaki ilişkiyi göz önünde bulundurursak, aslında yalnızca onların özel hayatını değil, toplumsal etkilerini ve…
4 Yorum